ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ – ЖЕТЕКШІ ОҚУ ОРНЫНА 90 ЖЫЛ,
ЭКОНОМИКА ЖӘНЕ БИЗНЕС ЖОҒАРЫ МЕКТЕБІНЕ – 75 ЖЫЛ
Жоғары білім беру саласы, тарих көрсеткендей, мемлекеттік саясат құрылымындағы маңызды салалардың бірі. Заманауи шындық аясында жоғары білімнің алдында жаңа және күрделі міндеттер тұр. Инвестицияның негізгі бағыттарының бірі ретінде жоғары білімге үлкен үміт артылады. Сонымен қатар, білім адам өмірінде маңызды рөл атқарады, өйткені оның көмегімен адамдар керемет биіктерге қол жеткізе алады, мансап құрып, өз қызмет саласында сұранысқа ие және кәсіби мамандар бола алады.
Қазіргі уақытта Қазақстанда білім мен ғылымды дамыту бойынша жүйелі шаралар кешені жүзеге асырылуда. Қазақстан Республикасының Білім мен ғылымды дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы шеңберінде республика инклюзивті және тең сапалы білім беруді қамтамасыз етуді және өмір бойы білім алу мүмкіндіктерін ілгерілетуді көздейтін Біріккен Ұлттар Ұйымының Тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізуге міндеттеме алды. Осыған орай, еліміздегі ең көне және жетекші көпсалалы жоғары оқу орындарының бірі 90 жылдық тарихы бар – әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті Қазақстанның білім мен ғылымның дамуында маңызды орын алады.
1934 жылы негізі қаланған әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті Қазақстандағы ең ірі жоғары білім, ғылым және инновация орталығы болып табылады. Соңғы онжылдықтарда даңқты жолды басып өткен университет бүгінде еліміздің бүкіл жоғары білім беру жүйесінің тірегіне айналып, қоғамдық-саяси және экономикалық өмірдің дамуына орасан зор үлес қосып келеді. Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін университетке адамзаттың екінші ұстазы, түркі әлемінің ұлы ойшылы Әбу Насыр ибн әл-Фарабидің есімі берілді, ал 2001 жылы оған еліміздің тұңғыш ұлттық университеті мәртебесі берілді. 2003 жылдың қыркүйегінде ҚазҰУ Қазақстан мен Орталық Азия мемлекеттерінің университеттері арасында бірінші болып Университеттердің Үлкен Картасына (Болон процесі) қол қойып, әлемдік ғылыми және білім кеңістігіне енді.
1933 жылы 20 қазанда КСРО Халық Комиссарлар Кеңесі «Қазақстан үшін кадрлар даярлау туралы» қаулы қабылдап, педагогикалық институт базасында Қазақ мемлекеттік университетін ашу туралы шешім қабылдады. 1934 жылдың 15 қаңтары университеттің ресми түрде құрылған күні ретінде тарихқа енді. Сол күні биология және физика-математика факультеттерінің алғашқы 54 студенті қабылданып, бұрынғы Верненская ерлер гимназиясының ғимаратында сабақ бастады. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің тарихы ғылыми-танымдық, қоғамдық өмірдегі сан алуан оқиғаларға бай, ол жастардың ынта-жігері мен тәлімгерлердің даналығына, білімнің құдіретті қуаты мен ғылыми ойдың құдіретіне сусындаған. Студенттердің, ұстаздар мен ғалымдардың талай буынының шығармашылық ізденісі мен тынымсыз күнделікті еңбегі еліміздің тұңғыш университетінің асқақ тағдырын құрайды. Мемлекеттік инновациялық даму саясатын жүзеге асыра отырып, ҚазҰУ өзін әлемдік білім беру нарығының бәсекеге қабілетті қатысушысы ретінде жариялай отырып, өзін әлемдік деңгейдегі зерттеу университетіне айналдыруда.
Бүгінгі таңда қазақстандық жоғары оқу орындарының алдында еңбек нарығының сұранысына сай сапалы білім беру – басты міндет. Осылайша, сапаны қамтамасыз етудің тиімді құралдарының бірі отандық ЖОО-лардың ұлттық және әлемдік рейтингтерге қатысуы болды, өйткені жоғары оқу орындарының білікті еңбек нарығының агенттері ретіндегі рөлін рейтингтік бағалау қоғам үшін де, тұтынушылар үшін де өте маңызды. Сонымен қатар жыл сайынғы рейтингтерді университеттер түлектерді жұмысқа орналастыру және білім беру гранттарын алу кезінде пайдаланады. Жаһандану жағдайында әрбір университет бәсекеге қабілетті болуға ұмтылады. Тіпті әлемдегі ең беделді университеттердің өзі қол жеткізген жетістіктерімен тоқтап қалуға мүмкіндік бермейді. Керісінше, университет неғұрлым табысты болса, соғұрлым ол өзінің жоғары дәрежесін растауға күш салады.
Университет жетістіктері Экономика және бизнес Жоғары мектебінің белгілі бір үлесін қамтиды. Экономика және бизнес жоғары мектебі – әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың ең көне кафедраларының бірі. Университеттің экономика факультеті 1949 жылы құрылған. 1951 жылы Қазақ мемлекеттік университетінің Ғылыми кеңесінің шешімімен бұрын дербес болған екі факультет (экономика және философия) біртұтас философия-экономика факультетіне біріктірілді. Университеттің экономика факультеті 1963 жылы оның базасында Алматы халық шаруашылығы институтының құрылуына байланысты сандық және сапалық жағынан айтарлықтай өзгерістерге ұшырады. 1997 жылдың маусым айында факультет тағы да қайта құрудан өтті. Экономика және құқық институты екі факультет – экономика және құқық факультеті негізінде ұйымдастырылды. 2001 жылдың қыркүйегінде әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Ғылыми кеңесінің шешімімен екі факультетке бөлінді: заң факультеті және экономика және бизнес факультеті. 2001-2002 оқу жылынан бастап факультеттің қазіргі жағдайы мен құрылымы қалыптасты. 2010 жылы әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Ғылыми кеңесінің шешімімен Экономика және бизнес факультеті Экономика және бизнес жоғары мектебі болып өзгертілді. Факультет жыл сайын экономика және бизнес, цифрлық экономика, менеджмент және маркетинг, қаржы, есеп және аудит салаларында 500-ден астам бакалавр, магистр және PhD докторларын даярлап шығарады.